Bệnh thủy đậu ở trẻ em được xem là một loại bênh truyền nhiễm nguy hiểm và rất dễ lây lan. Vì vậy nếu không được phát hiện sớm và tiến hành việc điều trị kịp thời thì có thể gây ra những biến chứng không mong muốn về sức khỏe, thậm chí có nguy cơ tử vong. Qua bài viết sau, chúng tôi sẽ chia sẻ đến bạn những thông tin quan trọng về bệnh thủy đậu ở trẻ. Mời bạn đọc theo dõi ngay!
Bệnh thủy đậu là gì?
Bệnh thủy đậu là một loại bệnh nhiễm trùng do virus Varicella-Zoster gây ra. Bệnh thường xuất hiện ở trẻ em và có triệu chứng chính là nổi mẩn đỏ trên da (hoặc có mụn nước) và kèm thêm các vết sưng gây ngứa và khó chịu. Triệu chứng khác có thể bao gồm là sốt nhẹ, đau đầu và mệt mỏi.
Bệnh thủy đậu là căn bệnh thường gặp ở trẻ em, thường tự khỏi trong vòng 1-2 tuần và không gây nguy hiểm nghiêm trọng (đối với người có hệ miễn dịch khỏe mạnh). Tuy nhiên, nếu trẻ nhỏ hoặc người có hệ miễn dịch suy yếu bị nhiễm virus loại này thì có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe.
Xem thêm: Bệnh vàng da ở trẻ sơ sinh | Cách nhận biết và phân biệt với các loại bệnh khác
Nguyên nhân gây bệnh thủy đậu ở trẻ
Có tổng cộng là 3 nguyên nhân dẫn đến bệnh thủy đậu ở trẻ em, đó là:
- Lây truyền qua đường hô hấp: Thủy đậu ở trẻ em thường lây truyền qua đường hô hấp, đặc biệt là thông qua giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc lây truyền trong môi trường như nhà trẻ, trường học và các nơi trẻ em thường tương tác.
- Lây truyền qua tiếp xúc vật dụng: Thủy đậu cũng có thể lây truyền thông qua tiếp xúc với các vật dụng chung như đồ chơi hoặc vật dụng cá nhân. Điều này làm cho trẻ em, đặc biệt là những người chưa được tiêm phòng bằng vắc xin, dễ nhiễm bệnh khi tiếp xúc với các bề mặt mà virus có thể nằm trên đó.
- Trẻ em và hệ miễn dịch chưa hoàn thiện: Trẻ em có hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện, làm cho bé trở thành mục tiêu dễ bị tấn công bởi virus thủy đậu. Do đó, việc tiếp xúc chung, chơi chung, ăn uống chung và ngủ cùng nhau trong môi trường như trường học hoặc nhà trẻ có thể tạo điều kiện thuận lợi cho lây lan bệnh thủy đậu.
Một số triệu chứng để nhận biết loại bệnh này
Để nhận biết được bé bị thủy đậu đang ở giai đoạn nào thì cha mẹ cần phải theo dõi thật kỹ lưỡng và dựa vào các triệu chứng đang xảy ra. Dưới đây là 4 giai đoạn của bệnh thủy đậu ở trẻ em mà
Giai đoạn đầu
Đầu tiên thì đó chính là giai đoạn mà bệnh sẽ bắt đầu ủ bên trong cơ thể của trẻ. Thông thường sẽ kéo dài từ 14 đến 16 ngày sau khi tiếp xúc với người đang bị thủy đậu. Trong lúc này, trẻ sẽ không có triệu chứng bệnh và không thể biết mình đã bị nhiễm bệnh.
Giai đoạn khởi phát
Giai đoạn này xảy ra sau giai đoạn ủ bệnh và thường kéo dài từ 10 đến tối đa là 21 ngày sau tiếp xúc ban đầu. Trong lúc khởi phát của bệnh thủy đậu, trẻ có thể trải qua một số triệu chứng như sốt, viêm họng, mất vị giác nhẹ, uể oải và có thể nổi hạch sau tai. Các triệu chứng ở giai đoạn này có thể tương tự với các triệu chứng của bệnh cảm cúm thông thường vì vậy rất dễ gây hiểu lầm và cha mẹ hay phớt lờ thời điểm quan trọng này trong việc điều trị bệnh ở giai đoạn đầu.
Giai đoạn toàn phát
Thể hiện rõ ràng bằng sự xuất hiện của các hồng ban, sau đó chuyển thành các mụn nước li ti, chứa dịch và cuối cùng đóng thành vảy. Ban đầu, các mụn nước có thể xuất hiện trên ngực, lưng và mặt, sau đó lan ra khắp cơ thể, bao gồm cả bên trong miệng, mí mắt và vùng sinh dục. Mụn nước gây khó chịu và nếu để mụn nước vỡ có thể dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng.
Giai đoạn hồi phục
Nếu được điều trị đúng cách, người bệnh có thể hồi phục trong vòng 7-10 ngày. Các mụn nước sẽ khô và sau đó bong tróc ra. Lúc này sức khỏe của trẻ còn khá yếu nên cha mẹ cần phải bổ sung thật nhiều nước và những loại thực phẩm tăng sức đề kháng.
Bệnh Thủy đậu có tái phát lại hay không
Có một sự thật đó là bệnh thủy đậu có thể tái phát lại ở người đã từng mắc bệnh trước đó. Sau khi trẻ đã mắc bệnh thủy đậu và hồi phục, virus Varicella-Zoster (VZV) sẽ không hoàn toàn biến mất khỏi cơ thể mà sẽ tiếp tục tồn tại ẩn trong trong hệ thần kinh.
Bệnh thủy đậu có lây cho người khác không?
Bệnh thủy đậu có thể lây lan cho người khác bằng 3 đường khác nhau, bao gồm có:
- Do tiếp xúc trực tiếp: Bệnh thủy đậu thường lây truyền thông qua tiếp xúc trực tiếp với người nhiễm bệnh. Viêm nhiễm virus Varicella-Zoster có thể xảy ra khi bạn tiếp xúc với dịch tiết ra từ vết thủy đậu hoặc giọt bắn của người bị nhiễm.
- Do hô hấp chung bầu không khí với người bị nhiễm bệnh: Virus Varicella-Zoster cũng có thể tồn tại trong không khí hoặc có thể lây từ các bề mặt nhiễm virus. Người khác có thể bị nhiễm khi hít phải không khí chứa virus hoặc tiếp xúc với các bề mặt nhiễm virus và sau đó chạm mắt, mũi hoặc miệng mà không rửa tay.
- Do truyền từ mẹ sang con: Thai kỳ là một thời gian nguy cơ khi mẹ bị nhiễm virus VZV và có thể truyền nó cho thai nhi. Trong trường hợp này, trẻ sơ sinh có thể mắc bệnh thủy đậu ngay sau khi ra đời.
Đối với trẻ em thì bệnh thủy đậu có nguy hiểm? Có những biến chứng gì nếu không trị khỏi?
Bệnh thủy đậu theo nhận định của bác sĩ thì thường không gây nguy hiểm đối với hầu hết trẻ em, nhưng có một số trường hợp biến chứng có thể xảy ra nếu không được chữa trị một cách triệt để. Những biến chứng có thể kể đến bao gồm có:
Bệnh Zona về thần kinh
Bệnh Zona thần kinh là một bệnh do virus Varicella-Zoster gây ra, cùng loại virus gây bệnh thủy đậu. Bệnh thường gây ra triệu chứng như ngứa, đau và phát ban da dạng vệt dọc theo một dây thần kinh. Để khắc phục tình trạng này thì bé cần được Tiêm ngừa vaccine zona để đẩy lùi căn bệnh này.
Viêm màng não
Viêm màng não là một tình trạng nghiêm trọng hơn của thủy đậu, khi màng não và tủy sống bị viêm nhiễm. Nguyên nhân là virus,thủy đậu đã tấn công trực tiếp vào khu vực não bộ. Bệnh thường xuất hiện với triệu chứng như đau đầu cực độ, buồn nôn, nôn mửa và cảm giác tổn thương nơi cổ và đầu. Cần phải phát hiện và điều trị sớm để tránh biến chứng nghiêm trọng như suy giảm chức năng não, có thể gây tử vong.
Nhiễm trùng và bội nhiễm thứ phát
Điều này có thể xảy ra khi hệ thống miễn dịch yếu. Tình trạng này có thể gây ra biến chứng và đòi hỏi sự kiểm soát về mức độ lan truyền của các loại virus, vi khuẩn cón hại. Việc theo dõi sát sao, điều trị chính xác và hỗ trợ miễn dịch đóng vai trò quan trọng trong quá trình ứng phó với nhiễm trùng và bội nhiễm thứ phát.
Viêm thanh quản
Viêm thanh quản là một trường hợp viêm nhiễm các ống dẫn không khí từ cổ họng đến phổi, đây là biến chứng chiếm tỷ lệ cao nhất của virus thủy đậu gây ra. Triệu chứng bao gồm ho, đau họng, khó khăn khi nuốt và bị khàn tiếng.
Hội chứng Liệt đặc biệt (Landry)
Hội chứng Liệt đặc biệt (còn gọi là hội chứng Landry) là một bệnh hiếm gặp và nguy hiểm cho hệ thần kinh. Bệnh này tấn công hệ thần kinh vận động, gây suy giảm nhanh chóng của cơ bắp và có thể dẫn đến liệt bàn từ chân lên tới trên cơ thể.
Viêm tai giữa
Viêm tai giữa là một bệnh phổ biến. Bệnh xuất phát từ viêm nhiễm của màng nhầy và cơ trong phần giữa của tai. Triệu chứng thường bao gồm đau tai, sưng, và tiếng ù tai. Để có thể điều trị cũng tương đối đơn giản đó chính là nhờ đến các thiết bị vệ sinh tai ở các trung tâm y tế.
Viêm cầu thận
Viêm cầu thận là một bệnh nhiễm trùng ảnh hưởng đến cầu thận, cơ quan quan trọng trong quá trình loại bỏ các chất thải và duy trì cân bằng nước và điện giữa cơ thể. Bệnh có thể gây ra triệu chứng như đau lưng, nổi mề đay, và nhiễm độc. Điều trị bao gồm sử dụng kháng sinh, điều chỉnh chế độ ăn uống và chăm sóc y tế định kỳ để duy trì sức kháng và chức năng cầu thận.
Viêm võng mạc cấp
Viêm võng mạc cấp là một biến chứng của bệnh thủy đậu gây đỏ, sưng và tiết mủ. Triệu chứng bao gồm đau, cảm giác sát bề mắt và chảy nước mắt. Việc chăm sóc và bảo vệ mắt trước các yếu tố gây viêm võng mạc như bụi bẩn và vi khuẩn quan trọng để tránh tái phát bệnh.
Cách chữa bệnh thủy đậu ở trẻ em
Có 2 cách để cha mẹ có thể chữa bệnh thủy đậu ở trẻ em sau khi đã đưa bé đến cơ sở y tế , đó là:
Điều trị ngay tại nhà
Nếu bác sĩ chỉ định điều trị bệnh thủy đậu tại nhà, phụ huynh cần tuân thủ chính xác theo chỉ dẫn và phác đồ thuốc và đảm bảo lịch tái khám của bác sĩ . Một số biện pháp điều trị tại nhà có thể bao gồm việc sử dụng dung dịch xanh methylen hoặc thuốc tím 1/4000 để chấm vào những vết thủy đậu nếu chúng bị vỡ.
Điều trị bằng thuốc tây
Bệnh thủy đậu ở trẻ em có thể được điều trị bằng thuốc kháng virus, thuốc hạ sốt, giảm đau,… Quyết định sử dụng thuốc nào sẽ phụ thuộc vào tuổi của bé và các triệu chứng cụ thể trong từng giai đoạn. Tuy nhiên, thuốc kháng virus thường được chỉ định cho các trường hợp nặng.
Hướng dẫn bạn một số cách chăm sóc trẻ bệnh thủy đậu
Chăm sóc trẻ bị thủy đậu đòi hỏi sự quan tâm và kiên nhẫn đặc biệt từ cha mẹ. Để có thể việc chăm sóc này được hiệu quả thì quý phụ huynh sẽ thực hiện các bước sau đây:
- Cách ly: Đảm bảo trẻ được cách ly đúng cách để ngăn ngừa lây truyền bệnh cho người khác. Song đó, cần thông báo cho những người tiếp xúc với trẻ về tình trạng bệnh của trẻ và hướng dẫn họ thực hiện các biện pháp an toàn như đeo khẩu trang và rửa tay thường xuyên.
- Hạ sốt đúng cách: Khi trẻ có biểu hiện sốt, hãy đảm bảo rằng các bậc cha mẹ đã sử dụng thuốc hạ sốt đúng liều lượng và theo hướng dẫn của bác sĩ. Đừng bao giờ sử dụng aspirin cho trẻ vì loại thuốc này có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng như hội chứng Reye.
- Sát khuẩn đồ dùng cá nhân: Nếu trẻ dùng chung đồ dùng cá nhân như đồ chơi, chăn, gối thì hãy sát khuẩn chúng sau khi sử dụng để ngăn ngừa lây truyền bệnh. Sử dụng dung dịch sát khuẩn hoặc giặt đồ bằng nhiệt độ cao.
Thuốc điều trị thủy đậu ở trẻ em
Việc điều trị thủy đậu ở trẻ em thường tập trung vào việc giảm triệu chứng và hỗ trợ quá trình phục hồi. Một số phương pháp và thuốc điều trị thường được sử dụng là:
- Kháng virus: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể cho trẻ dùng thuốc kháng virus như Acyclovir để giảm triệu chứng thủy đậu và giúp làm giảm thời gian mắc bệnh. Thuốc này thường được chỉ định cho trẻ khi bệnh có dấu hiệu trở nặng.
- Thuốc giảm sốt: Nếu trẻ bị sốt, cha mẹ sử dụng thuốc giảm sốt như paracetamol hoặc ibuprofen, theo chỉ dẫn của bác sĩ.
- Thuốc giảm ngứa: Để giảm triệu chứng ngứa, bác sĩ có thể gợi ý sử dụng kem giảm ngứa hoặc thuốc kháng histamine.
- Vitamin và bổ sung dinh dưỡng: Đảm bảo trẻ được cung cấp đủ nước và dinh dưỡng trong thời gian bệnh để hỗ trợ quá trình phục hồi và tăng cường hệ thống miễn dịch.
Những loại thực phẩm mà không nên cho trẻ bị thủy đậu ăn
Khi trẻ bị thủy đậu thì các bậc cha mẹ cần phải cân nhắc chế độ ăn uống cho bé thật hợp lý. Dưới đây là một số loại thực phẩm và đồ uống cần hạn chế để giảm nguy cơ kích thích hoặc gây khó chịu cho da và niêm mạc ở trẻ:
- Thực phẩm cay nóng: Thực phẩm cay nóng như gia vị cay, ớt và các món cay khác có thể gây kích ứng cho da và niêm mạc của trẻ làm tăng sự khó chịu.
- Thực phẩm chua: Thực phẩm có hàm lượng axit cao như cam, chanh có thể tác động xấu lên vùng niêm mạc gây cho vết thương lâu lành.
- Thức ăn nhanh: Tránh cho trẻ ăn các loại thực phẩm có nhiều hóa chất bảo quản hoặc chất phụ gia, có thể gây kích ứng và nguy hiểm đến sức khỏe của bé.
Những lưu ý cần phải làm khi điều trị thủy đậu trẻ em
Khi bé bị thủy đậu thì cha mẹ nên thực hiện ngay các lưu ý sau:
- Giữ trẻ ở nhà và tránh tiếp xúc với người khác: Khi trẻ được chẩn đoán mắc bệnh thủy đậu cần tránh tiếp xúc với người khác cho đến khi các nốt thủy đậu đã khô và không còn xuất hiện nốt mới.
- Giữ vệ sinh tay chân: Để tránh việc trẻ dùng móng tay gãi vào các nốt thủy đậu và gây bể các mụn nước. Hãy cắt móng tay và giữ vệ sinh thật sạch sẽ cho trẻ.
- Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý: Do bệnh thủy đậu có thể làm cho trẻ mất vị giác và mệt mỏi, phụ huynh nên cung cấp cho trẻ thức ăn mềm, dễ tiêu và đảm bảo trẻ duy trì cân bằng nước.
- Lựa chọn quần áo thoải mái: Trong việc chọn quần áo cho trẻ, hãy ưu tiên những loại quần áo mềm, thoải mái, thấm hút mồ hôi và không cọ sát vào cơ thể để tránh nguy cơ làm vỡ các nốt thủy đậu.
Cách phòng bệnh thủy đậu trẻ em
Phòng bệnh thủy đậu là một phần quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của trẻ và ngăn ngừa sự lây lan của bệnh. Các bậc cha mẹ nên tham khảo ngay các cách để phòng ngừa bệnh thủy đậu sau đây:
- Tiêm vắc xin thủy đậu: Vắc xin thủy đậu (varicella vaccine) là biện pháp phòng bệnh hiệu quả và an toàn, nên tiêm vắc xin thủy đậu theo lịch tiêm phòng của bác sĩ. Vắc xin này giúp trẻ phát triển miễn dịch chống lại virus thủy đậu và giảm nguy cơ mắc bệnh hoặc làm cho triệu chứng nhẹ hơn nếu bị nhiễm.
- Tránh tiếp xúc với người bệnh: Nếu có trường hợp trong gia đình hoặc môi trường gần gũi có người mắc bệnh thủy đậu thì để bé tránh tiếp xúc với họ trong giai đoạn lây truyền bệnh. Điều này có thể giảm nguy cơ lây truyền bệnh từ người này sang người khác.
- Không nên chia sẻ đồ vật cá nhân: Tránh chia sẻ đồ chơi, bát đĩa, ấm đun sữa và các vật dụng cá nhân khác với người khác, đặc biệt là khi có trẻ bị thủy đậu trong gia đình.
Xem thêm bài viết liên quan:
Bệnh sốt xuất huyết ở trẻ em là gì? Những điều bố mẹ nên làm khi trẻ mắc bệnh
Trẻ ăn vào là nôn là bệnh gì? Nguyên nhân và cách xử lý
Bệnh viêm phổi ở trẻ em | Nguyên nhân và cách điều trị
Bài viết đã giới thiệu vô cùng chi tiết đến quý bạn đọc về chủ đề bệnh thủy đậu ở trẻ em và các thông tin liên quan đến loại bệnh này. Hy vọng bạn đã có thể biết được sự nguy hiểm của bệnh thủy đậu trẻ em, vì vậy nếu bé mắc phải căn bênh này thì các bậc cha mẹ cần phải đưa bé đến các trung tâm y tế gần nhất vầ nhờ sự tư vấn từ bác sĩ để điều trị thủy đậu một cách dứt điểm.